MAARSCHALKERWEERD & ZOON
|
|
Elden - Hervormde
Gemeente / Dorpskerk |
|
Arnhem-Elden - HG De
Rank / Bonifatiuskerk |
Geschiedenis In het
kerkgebouw van de Hervormde Gemeente van Elden (gemeent Elst), ook wel de
Dorpskerk genoemd, bouwt de firma Maarschalkerweerd & Zoon im 1916 haar
tweede nieuw orgel na de dood van Michaël Maarschalkerweerd. Het ontwerp van
de kast is een variant op het neo-rénaissance thema, dat de firma in de jaren
1890-1910 wel vaker toepast bij kleine instrumenten. Het Eldense orgel krijgt
pneumatische kegelladen en haar dispositie treffen we aan bij meerdere instrumenten,
die de firma onder leiding van Cornelis Hermanus van Brussel plaatst.
(Nieuwegein NH 1919, Arnhem Katholiek Apostolische gemeente 1919-1922,
Zevenaar Hervormde Kerk 1924). Opvallend aan het instrument is de
hoogwaardige kwaliteit van het ontwerp en de gebruikte materialen. Met het
niet alleen fraai ogende maar ook goed klinkende orgel in Elden lijkt de
firma Maarschalkerweerd een periode van hoogwaarde orgelbouw af te sluiten. In
1966 wordt Elden een deel van Arnhem, op een gegeven moment wordt de naam van
de middeleeuwse Bonifatiuskerk weer gebruikt en weer later presenteert de
gemeente zich als 'De Rank'. Op een
gegeven moment wordt de windvoorziening achter de orgelkast geplaatst. In
2004 en 2005 renoveert de firma Pels & van Leeuwen het orgel. Dispositie
1916 · Kastontwerp: Maarschalkerweerd & Zoon · Pedaal C-d': Subbas 16 vt · Manuaal C-f''': Bourdon 16 vt, Prestant 8 vt, Holfluit
8 vt, Viola di Gamba 8 vt, Voix céleste 8 vt, Octaaf 4 vt, Doublet I-II · Koppels: P+M · Crescendokast: - · Speelhulpen: vaste combinaties P-F, ventiel · Tractuur: pneumatische kegelladen · Winddruk: speeltractuur 85 mm, laden 75 mm · Bijzonderheden: Magazijnbalg met twee schepbalgen
voorzien van balanstrapinstallatie; Bourdon 16 vt: C-d' uit Subbas 16 vt, op
aparte lade achter in kast, hout; Prestant 8 vt: C-G hout achter front, Gis -
bes in front rest op lade; Voix céleste vanaf f; Doublet I-II 2 vt vanaf C en
2 vt & 3 vt vanaf c, 3 voets koor is overblazend Bronnen · Bedrijfsarchief firma Maarschalkerweerd & Zoon · Bezoek Philip van den Berg 1989 · Afbeelding 1: © University of Groningen, Digital Collections, Kerken in
beeld (met toestemming geplaatst) · Afbeelding 2: Fotograaf: Philip van den Berg · Afbeelding 3: Fotograaf: Philip van den Berg |
|||
|
eerste versie: 15-10-2005, laatste
wijziging: 31-03-2020 © Philip van den Berg |
